Αναδημοσιεύουμε την ομιλία του Κυριάκου Ζηλάκου στη σύσκεψη προσωπικού της εφημερίδας στις 18/12/2012 όπου η διεύθυνση ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε μαζικές απολύσεις:
«Σύντροφοι, για όσους το θέλουν και εκτιμούν αυτή την προσφώνηση.
Παίρνω θάρρος να πω τα όσα θ' ακολουθήσουν από το δικαίωμα που μου δίνει η παρουσία μου επί περίπου 25 χρόνια στην εφημερίδα. Εχω την αίσθηση πως κληθήκαμε εδώ για να πληροφορηθούμε τη διάλυση του Ριζοσπάστη, τον αργό θάνατο του, άσχετα από το ποιό θα είναι το περιτύλιγμα και άσχετα από τις όποιες προθέσεις.
Επειδή το θέμα της ημερήσιας διάταξης ακούει στη λέξη απολύσεις, γιατί “μειώσεις προσωπικού” δεν ξέρω να γίνονται με άλλο τρόπο, θα ήθελα να επισημάνω τα ακόλουθα:
Δεν υπάρχουν καλές και κακές απολύσεις. Ο μισθός του εργαζόμενου είναι ιερό πράγμα γιατί αφορά το ψωμί του και όχι το παντεσπάνι του, όπως έλεγε και ο αείμνηστος Νίκος Καραντινός. Υπό την έννοια αυτή, ο διαχωρισμός κομματικοί ή μη κομματικοί μισθοί δεν υφίσταται. Οπως επίσης δεν υφίσταται και η έννοια της "εθελοντικής εργασίας" έτσι όπως προβάλλεται ως πλήρης απασχόληση, ενώ είναι άλλο πράγμα η εθελοντική προσφορά.
Ερχόμαστε λοιπόν εδώ, μετά από 5 μήνες παύσης πληρωμών για να μάθουμε σε ποιόν έπεσε ο κλήρος, “να δούμε ποιός θα φαγωθεί”, ώστε το “μικρό καράβι” που, για κάποιους, “είναι αταξίδευτο” να μη βουλιάξει. Το διάστημα αυτό υπήρξε πλήρης απαξίωση του ανθρώπινου δυναμικού της εφημερίδας και υποτίμηση αυτονόητων πραγμάτων, όπως η ανάγκη της επιβίωσης. Αυτό κανέναν δεν τιμά.
Μάλιστα αναπτύχθηκαν και “θεωρίες” όπως αυτή η ανιστόριτη, για να μην πω τίποτα άλλο, ότι οι εργαζόμενοι στον Ριζοσπάστη, όπως και συνολικά στον κομματικό μηχανισμό, θα πρέπει να υποφέρουν όπως και οι άλλοι εργαζόμενοι, λες και τα προβλήματα αποτελούν επιλογή για ασκήσεις σωματικής και ψυχικής βελτίωσης. Πρόκειται για θέμα πολιτικής και ηθικής τάξης που ωστόσο δεν χρειάζεται να πω περισσότερα.
Εγώ προσωπικά βρίσκομαι στην εφημερίδα από το Σεπτέμβρη του 1988. Αποτέλεσε επιλογή μου, μετά από διάφορα γεγονότα της περιόδου 1989-1991, να έχω μόνο επεγγαλματική σχέση με τον Ριζοσπάστη και όχι σχέση κομματικού μέλους, ωστόσο η πολιτική σχέση με το Κόμμα παρέμεινε σταθερή. Πιστεύω ότι η συνύπαρξη επαγγελματικής και κομματικής ιδιότητας μπορεί να οδηγήσει σε στρεβλώσεις και σε άλλες καταστάσεις. Συνεπώς δεν έχω, στο βαθμό που έχουν τα κομματικά στελέχη ευθύνη γιατί τα πράγματα έφθασαν ως εδώ. Βέβαια, ευθύνες υπάρχουν και όσο ψηλότερα τόσο μεγαλύτερες.
Εχω άποψη για την όλη κατάσταση, είναι προσωπική και δεν θεωρώ ότι είναι αλάνθαστη: Η καπιταλιστική κρίση δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Δεν μπορεί να την επικαλούμαστε για να καλύπτουμε δικές μας αδυναμίες. Υπάρχουν ευθύνες γιατί ο Ριζοσπάστης έφθασε εδώ που περιγράφεται. Εγώ πάντως βλέπω, όπως και όλοι μας, ότι τα οικονομικά του είναι νοικυρεμένα, η κυκλοφορία του είναι σταθερή ενώ με το ξέσπασμα της κρίσης ανέβασε σημαντικά και την τιμή και συνεπώς τα έσοδά του.
Σημειώνω το γεγονός ότι ποτέ κανένας ποτέ δεν μας κάλεσε, για να μας πει ότι υπάρχει πρόβλημα στην έκδοση της εφημερίδας, υπάρχει πρόβλημα με το προσωπικό της. Αντίθετα, οι όποιες κατά καιρούς αποσπασματικές ενημερώσεις στην εφημερίδα αλλά και κομματικά ντοκουμέντα έλεγαν γενικά πως “πάμε καλά και μπορούμε να πάμε καλύτερα”. Εκτιμώ ότι δεν υπάρχει πλεονάζον προσωπικό στον Ριζοσπάστη, εάν θέλουμε να είναι μια εφημερίδα αξιώσεων που να ανταποκρίνεται στο ρόλο της. Υπάρχει έλλειμμα στην αξιοποίηση του προσωπικού το οποίο εν συνεχεία εμφανίζεται ως πλεονάζον.
Οσο για την οικονομική διάσταση: Τα πράγματα είναι απλή αριθμητική. Με βάση τις εισπράξεις από την κυκλοφορία και αφαιρώντας το 25% του πρακτορείου διακίνησης, ο Ριζοσπάστης έχει γύρω στις 300 χιλιάδες ευρώ έσοδα το μήνα. Υπερκαλύπτει τη μισθοδοσία του προσωπικού όπως αυτή είναι σήμερα. Συνεπώς η πεντάμηνη καθυστέρηση στις πληρωμές δεν έχει τη βάση της στην έλλειψη χρημάτων, καθώς θα μπορούσαν να γίνονται κάποιες καταβολές.
Από κει και πέρα υπάρχουν τα έξοδο για αγορά χαρτιού και εκτύπωση. Είναι το κόστος που πρέπει να επωμιστεί το Κόμμα σαν αντάλλαγμα σε ό,τι του προσφέρει ο Ριζοσπάστης. Εξάλλου, στο βαθμό που η εφημερίδα βγαίνει στην Τυποεκδοτική τα έξοδα αυτά είναι μόνο λογιστικά. Και μην ξεχνάμε, η Τυποεκδοτική φτιάχτηκε για να βγαίνει ο Ριζοσπάστης με χαμηλό κόστος.
Κλείνοντας, κάνω έκκληση για αναστολή οποιασδήποτε απόφασης περί απολύσεων, εκτός αν κάποιος θέλει να φύγει. Προτείνω επανεξέταση της όλης κατάστασης μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας που πρέπει να έχει ο Ριζοσπάστης. Σε αντίθετη περίπτωση αναιρείται ο ρόλος και ο χαρακτήρας της εφημερίδας και ακυρώνεται η σχέση που έχει με το προσωπικό της.
Εσχατη παράκληση και απαίτηση:
Εάν τελικά προχωρήσει το σχέδιο περί απλύσεων θα πρέπει να υπάρχει άμεση ενημέρωση, έστω και σε προσωπικό επίπεδο, όλων των υπό απόλυση ακόμα και αν είναι στο δεύτερο, το τρίτο ή το έκτο κύμα απολύσεων. Δεν πρέπει να οδηγηθούμε σε καταστάσεις ομηρείας και κανιβαλισμού.
Αγαπητοί σύντροφοι, δεν πρέπει να μας πάρει το ποτάμι της καπιταλιστικής κρίσης αλλά να αλλάξουμε εμείς το ρου της ιστορίας».
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΖΗΛΑΚΟΣ
